بررسی و توصیف نظام آوایی گویش مشهدی

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار دانشگاه فردوسی مشهد

2 دانشجوی کارشناسی ارشد زبان شناسی

چکیده

گویش مشهدی یکی از مؤثرترین گویش ها در فارسی دری است و به نوعی خاستگاه ادبیات اصیل
شاعرانی همچون رودکی، فردوسی، عطار، خیام و ... می باشد. این گویش با دارا بودن واژگان
اصیل فراوان یکی از گرانبهاترین گنجینه های زنده ی ادبیات و فارسی اصیل دری است. پژوهش
حارر که اولین بررسی نظام مند درباره ی گویش مشهدی است، در راستای حفظ این میراث ملی و
با هدف کاوشی زبانشناختی، نظام آوایی این گویش را، که شامل توصیف مشخصه های آوایی،
فرایندهای واجی، ساخت هجا و واحدهای زبرزنجیری می شود، تجزیه و تحلیل می کند. برای
گردآوری داده ها اتلاعات پرسشنامه ای مورد استفاده قرار گرفته و استخراج واج ها بر اساس قیاس
جفت های کمینه صورت پذیرفته است. علاوه بر این یکی از نگارندگان که گویشور بومی است از
شم زبانی خویش نیز بهره جسته است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The study and description of the phonetic system in Mashsadi’s dialect

نویسندگان [English]

  • mohamadreza pahlavan neZhad 1
  • hosein nejatian 2
چکیده [English]

The Mashhad’s dialect is one of the most influenced dialects of the
Dari Persian. It is the origin of the great poets such as Rudaki,
Firdausi, Attar, etc. This dialect has great lexicon. This article is the
first systematic study about this dialect. It investigated the phonetic
system, the characteristics of the sounds, phonemes, the syllabus
structure and then analyze them. A questionnaire was used to
collect the data. On the basis of the double minimum , the
phonemes were applied. In addition one of the speakers of the
dialect has helped to identify the phonemes.

کلیدواژه‌ها [English]

  • the phonetic system
  • Mashhad’s dialect
  • phoneme
  • syllabus

مراجع

  1. بیجن خان، محمود ( 1384)، واج شناسی نظریه بهینگی، تهران، سمت.
  2. پهلوان‌نژاد، محمدرضا (1389)، "بررسی صامت‌های میانجی در گویش مشهدی"، خلاصه مقالات همایش بین المللی گویش‌های مناطق کویری ، سمنان.
  3. پی سیکوف، لازار ساموئلویچ(1380)، لهجة تهرانی، ترجمه محسن شجاعی، تهران، نشر آثار فرهنگستان زبان و ادب فارسی.
  4. ثمره، یدا.. ( 1364)، آواشناسی زبان فارسی، آواها و ساخت آوایی هجا، تهران، مرکز نشر دانشگاهی.
  5. حق شناس، علی محمد(1380)، آواشناسی زبان فارسی، تهران ، ‌آگاه.
  6. روبینز، رابرت هنری (1370)، تاریخ مختصر زبان شناسی، ترجمه علی محمد حق‌شناس، تهران، نشر مرکز.
  7. زمردیان، رضا (1379)، راهنمای گردآوری و توصیف گویش‌ها،  مشهد، دانشگاه فردوسی مشهد.
  8. کامبوزیا، عالیه( 1385)، واج شناسی، رویکردهای قاعده بنیاد، تهران، سمت.
  9. مشکوه‌ الدینی، مهدی(1370)، ساخت آوایی زبان، مشهد، دانشگاه فردوسی مشهد.
  10. مشکوه الدینی، مهدی (1387)، رابطه لهجه رسمی و لهجه‌های محلی زبان فارسی، نامه فرهنگستان ، سال دهم، شماره 1، صص 82-71.
  11.  وحیدیان کامیار، تقی و غلامرضا عمرانی (1379)، دستور زبان فارسی1، تهران، انتشارات سمت.
  12. یارمحمدی، لطف‌الله( 1373)، درآمدی به آواشناسی، تهران، مرکز نشر دانشگاهی.
فصلنامۀ ادبیات و زبان های محلی ایران زمین

دوره -1، شماره 1
پاییز 1390
صفحه 31-56

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار